Algemene bedrijfsrisico's inbedden in de begroting
Amstelveen staat er financieel goed voor, zoals hiervoor staat beschreven bij de kengetallen financiële positie. Dit wordt jaarlijks bevestigd door benchmarks van bijvoorbeeld VNG en BDO.
Dit biedt de ruimte om grote financiële risico’s die zich voordoen (structureel) in te bedden in de begroting. De afgelopen jaren zijn hier de ontwikkeling van woonwijk Nieuw Legmeer en tekorten jeugdmiddelen enkele voorbeelden van. Tevens kunnen klimaatrisico’s, zoals bijvoorbeeld stormschade veelal incidenteel worden gedekt uit de algemene reserve.
Dit betekent dat voor de normale (algemene) bedrijfsrisico’s met de raad een risicobuffer van 5% van het structurele begrotingstotaal is afgesproken. Dit bedrag van € 15 miljoen (5% over € 275 miljoen) dient ter dekking van bijvoorbeeld de stormschade die hiervoor staat genoemd of de navolgende gemelde risico’s:
Gemelde algemene risico’s | Korte toelichting | Ontwikkeling A = Toename B = Afname C = Onveranderd | Wat doen we om het risico te beperken? |
|---|---|---|---|
1. Inkomsten bouwleges | Inkomst is gebaseerd op meerjarige planning van bouwactiviteiten die per jaar kan afwijken | C | Aan de hand van planningen en voortgangsrapportages van de projecten wordt de voorspelbaarheid van de inkomsten zo goed als mogelijk in beeld gebracht. |
2. Omgevingsplan- en handhavingsprocedures | Wijzigingen van het Omgevingsplan en handhavingsprocedures kunnen leiden tot beroepen en aansprakelijkheid voor schade of nadeelcompensatie. | C | Bij elk besluit tot wijziging of handhaving worden de mogelijke gevolgen ingeschat en afgewogen tegen het maatschappelijk belang. |
3. Aanbestedingsrisico’s | Kans op hogere prijzen of geringe inschrijving | C | Per aanbesteding onderzoeken wat de beste aanbestedingsstrategie is. |
4. Stikstofdepositie | Ruimtelijke ontwikkelingen mogen niet leiden tot een toename van stikstofdepositie in Natura 2000-gebieden | C | Vroegtijdig wordt onderzocht of er mogelijk sprake is van depositie vanwege een project. Indien blijkt dat er depositie is worden de mogelijkheden onderzocht om de emissie bij een project te verlagen. |
5. Uitvoering infraprojecten in openbare ruimte | Externe factoren kunnen tot vertraging leiden | C | Op tijd externe partners betrekken, vroegtijdig onderzoeken doen, risicoanalyses uitvoeren bij projecten, regelmatig ramingen maken gedurende fasen van het proces, marktontwikkelingen (o.a. qua prijzen) goed bijhouden |
6. Informatiebeveiliging | Afhankelijkheid van ICT is groot. NIS2-richtlijn voor informatiebeveiliging wordt in 2026 omgezet tot wetgeving (nieuwe cyberbeveiligingswet). De wetgeving bevat substantiële boetes. Gemeenten moeten voldoen aan zorgplicht, meldplicht en toezicht. | C | De organisatie stelt zich ten doel om bij de inwerkingtreding van de nieuwe cyberbeveiligingswet (uitgesteld van 2025 naar medio 2026) aan alle maatregelen te voldoen. |
7. Algemene Verordening Gegevensbescherming (AVG) | AVG verplicht een datalek te melden bij de Autoriteit Persoonsgegevens. Persoonsgegevens worden binnen de gehele organisatie verwerkt en naleving AVG vraagt veel aandacht. Ook hierbij geldt dat de wetgeving substantiële boetes bevat | C | Technische risico’s worden beheerst door vele maatregelen die in de BIO (Baseline Informatiebeveiliging Overheid) zijn opgenomen. |
8. Artificial intelligence (AI) | De AI Act wetgeving bevat flinke boetes op overtredingen: AI-systemen met een onaanvaardbaar risico zijn vanaf februari 2025 verboden. Het grootste deel van de wet geldt vanaf augustus 2026. Alhoewel substantiële boetes formeel deel uitmaken van de sancties bij niet naleven van de AI act, lijkt bij gemeenten het opleggen van dwangmaatregelen of onder toezichtstelling meer voor de hand liggend. | C | Dit is een compleet nieuw gebied dat (wereldwijd) volop in ontwikkeling is. Ook de regelgeving op dit gebied, inclusief sancties, bestuurlijke dwang en onder toezichtstelling zijn nieuw. De gemeente is terughoudend op dit gebied en volgt de ontwikkelingen, waardoor de organisatie aansluit bij beproefde werkwijzen en technologieën. |
9. Capaciteit elektriciteitsnet | Aansluiting op het netwerk is niet meer vanzelfsprekend en kan gevolgen hebben voor (nieuw)bouwplannen. | A | Er wordt gewerkt aan een lokaal uitvoeringsplan om de gevolgen van netcongestie zoveel mogelijk te beperken en op te vangen. Hierbij is de gemeente afhankelijk van de beperkte transportcapaciteit bij Tennet en Liander. Zij verwachten dat er tot circa 2032 sprake zal zijn van netcongestie en dan langzaam verbetering op kan treden. |
10. Algemene pensioenwet politiek ambtsdragers (APPA) | De jaarlijkse actualisatie van de overdrachtswaarde door de extern specialist kan door vooral schommelende rekenrente leiden tot jaarlijkse substantiële financiële verschillen. Uiterlijk vanaf 2028 worden de pensioenen overgeheveld naar het ABP. | B | Risico wordt extern bepaald door vooral de rekenrente. De 25-jaars rekenrente daalt waardoor het risico afneemt. De APPA-voorziening wordt jaarlijks geactualiseerd om voldoende middelen te hebben voor de overdracht naar ABP. |
11. AmstelveenSport B.V. | De fiscale positie van de B.V. vraagt dat er winst wordt gemaakt voor dividenduitkering. Door stijgende kosten en areaaluitbreidingen is de meerjarenontwikkeling onduidelijk.. | C | Er is regelmatig overleg om de ontwikkelingen in de exploitatie te monitoren en daarop gerichte actie te ondernemen. |
12. Inflatie/Prijsindex | Afgelopen jaren was de inflatie hoog, hetgeen grote financiële gevolgen kan hebben voor de financiële huishouding. | B | Zowel de inflatie als loonstijging via CAO’s daalt. Via de stelpost nominaal wordt de toekomstige prijsontwikkeling zo goed als mogelijk structureel ingedekt. |
13. Opvang ontheemden uit Oekraïne | De vergoeding van het Rijk daalt de laatste jaren. Dit kan ertoe leiden dat de vergoeding niet alle kosten dekt. Dit betekent dat aanvullend vergoeding gevraagd moet worden tegen hogere administratieve lasten. | C | Dit ligt buiten de invloedssfeer. |
14. Asielopvang en huisvesting statushouders | De achterstand van de taakstelling om statushouders te huisvesten neemt toe. Tezamen met andere doelgroepen die een beroep doen op de sociale woningvoorraad vormt dit een enorme uitdaging. | A | Dit ligt buiten de invloedssfeer. |
15. Klimaatrisico’s | De risico’s zijn divers en onvoorspelbaar, zoals stormschade of wateroverlast. | A | Waar risico’s optreden wordt dit zoveel als mogelijk verwerkt in de structurele begroting of incidenteel gedekt via de algemene reserve. |